Rojnamevan Aykol: Welatên YE’yê Tirkiyeyê naxwazin

  • rojane
  • 09:43 22 Tîrmeh 2023
  • |
img

ENQERE - Rojnamevan nivîskar Huseyîn Aykol diyar kir ku welatên YE endamtiya Tirkiyeyê naxwazin û got plana herî şênber a YE bi Tirkiyeyê re “bazariya penaberan” dike ye. 

Dewletên endamên NATO’yê li paytexta Lîtvanyayê Vilniusê civîn pêk anîn. Endamtiya Swêdê ya NATO’yê û hemû bazariyên di vî warî de hatine birêvebirin hê di rojevê de ne û endamtiya Tirkiyeyê ya Yekitiya Ewropayê (YE) wê ber bi pêvajoyek çawa ve biçe nayê zanîn. Ev hemû mijarên meraqê ne. 
 
Rojnamevan-nivîskar Huseyîn Aykol têkiliyên Tirkiyeyê û YE nirxand û diyar kir ku Serokkomarê AKP’yî Tayyîp Erdogan lîderek pragmatist e û Erdogan di mijara endamtiya Swêd û Fînandiya ya NATO’yê de hemû kartên di destên xwe de vekirî ye û got: “Erdogan dixwaze vê rewşê veguherîne qezancê.” 
 
'GOTINÊN ERDOGAN MIROVAN MATMAYÎ KIR’ 
 
Aykol da zanîn ku Erdogan ji destpêkê ve dixwaze di warê meşrûiyetê de Tirkiye bikeve YE’yê û got: “Lê dema ku dest bi bicihanîna pêwîstiyên wê kir, li cihekî rawestiya. Piştî wê pêvajoyê dest bi axaftinên ku nîşan didin ku ew ê qet tevnegerin, kir. Wek hûn jî dizanin, YE her sal rapora pêşveçûnê diweşîne. Hikûmeta AKP'ê beriya niha hin daxwazên raporê bi cih anîbû, lê gotibû ku ev rexneyên li wan bêmerhamet in. Ev rewş di van salên dawî de guheriye û nirxandin hene ku rapora pêşveçûna YE red dikin, dibêjin ku ew betal e. Loma jî di civîna NATO’yê de gotina Erdogan a ‘Bila ez endamtiya Swêdê qebûl bikim û hûn rêya YEyê ji min re vekin’ mirovan matmayî kir.” 
 
BERSIVA YE YA JI BO ERDOGAN 
 
Aykol anî ziman ku teklîfa Tirkiyeyê ya Yekîtiya Ewropayê ji aliyê Almanya, Fransa û Îtalyayê ve nehate pêşwazîkirin û diyar kir ku welatên navborî li hev kirine ku têkiliyên Yekîtiya Ewropayê û NATO’yê ji hev cuda bin. Aykol diyar kir ku NATO peymana parastin û şer e û YE jî yekitiya aborî ye û got: “Wek yekitiya parastinê, YE hewl da ku tifaqek leşkerî ava bike, lê heta niha bi ser neketiye. Di vî warî de hikûmetên Yekîtiya Ewropayê gotin, 'Ev her du kar ji hev cuda ne'.”
 
‘HINDIK MAYE TIRKIYE JI KONSEYA EWROPA WERE AVÊTIN’ 
 
Aykol anî ziman ku YE feraseta "terorîst û terorê" ya li Tirkiyeyê red dike û wiha got: "Tirkiye endamê Konseya Ewropayê ye. Lê Tirkiye wê tiştê dike ku Yekîtiya Ewropayê nerehet e. Ji ber ku li gorî biryarên Demîrtaş û Kavala yên DMME’yê tevnagere, hema hema li ber derxistina ji Konseya Ewropayê ye. Di vî warî de ne gavan diavêje û ji YE’yê mafê endametî an jî mafê tevgerkirina azad dixwaze.”
 
‘BAZARIYA PENABERAN’ 
 
Aykol destnîşan kir ku Erdogan ji ber hêviyên aborî berê xwe daye welatên rojava û wiha axivî: “Erdogan dîsa dixwaze bi Yekitiya Ewropayê re peymana penaberan çêbike. Li ser vê zêde nayê axaftin. Îngilistan yekem bû ku ev yek fêm kir. Ji ber ku ew ji Yekitiya Ewropayê derket, êdî neçar in ku vê mijarê bi serê xwe bi Tirkiyê re biaxivin. Behsa peymaneke nû ya Brîtanyayê bi Tirkiyê re tê kirin. Dîsa li dû Peymana Yekitiya Gumrukê ya bi Tirkiyeyê re ye. Di têkiliyên YE-Tirkiye de, bi fikra ku Tirkiye naxwaze gavên ‘azadiya ramanê’ ku divê biavêje, bazariya penaberan dest pê dike. Ewropa ji bo wê amade ye. Heya ku ji Tirkiyeyê penaber neyê. Dibêjin 'bila ji Tirkiyeyê penaber neyên, em ê pereyê wan bidin’.” 
 
Aykol di berdewamiya axaftina xwe de got, "YE Tirkiyeyê naxwaze" û anî ziman ku Erdogan ji bo YE ne samîmî ye û wiha got: “NATO û YE tê wateya dolar û euro. Heya ku hûn di NATO’yê de bimînin, divê hûn polîtîkayên alîgirê DYA û YE’yê nîşan bidin. Ji bo ku hûn bi Rûsyayê re bibin, divê hûn ji dolarê qut bibin. Ji sedî 60’ê mevduatê dolar e. Niha ne pêkan e ku Tirkiye ji NATO’yê derkeve û xwe nêzî Şanghayê bike. Ji ber vê sedemê tiştekî normal e ku Tirkiye nêzî YE û DYA’yê dibe. Derketina ji sîstema dolaran pir xeter e. Dema ku Saddam got, 'Ez ê petrola xwe bi pereyên ne-dolarî bifiroşim', plana hilweşandinê dest pê kir. Qaddafî û Chavez jî bi heman awayî Gotinên dij-Amerîkî dikare beriya hilbijartinê were kirin, lê herî zêde dikare were bazartî ye. Sînorê bazarkirinê heye. Ji ber ku petrola Tirkiyeyê tune ye. Çimkî tiştek di destê Tirkiyeyê de hebe û ev ne tiştekî ku bi keda erzan were tehamulkirinê ye.” 
 

Sernavên din

27/07/2023
11:19 Veguherîna bajêr e yan hêza dewletê ye?
10:26 Li Akbelenê jin pêşengtiyê ji berxwedanê re dikin
09:41 Hevserokê HDP’a Mêrsînê Sariyildiz: Em ê bi axaftina bi gel re derbasî pêvajoyeke xurt bibin
09:28 Çawişê pispor ê digotin winda ye mirî hate dîtin
09:19 Kemer ev 4 roj e dişewite
09:01 Pira ku qeyûm 104 milyon TL ji bo wê xerc kir 7 sal in nehatiye temamkirin
09:00 Di atolyeya xwe de hunera vîtrayê bi ruh û can dike
09:00 CPT, ji bo Îmraliyê xwe li ker û lalîtiyê daniye
09:00 ROJEVA 27'Ê TÎRMEHA 2023'YAN
26/07/2023
23:26 Li quntarên Cûdiyê agir bi qada daristanî ket
21:54 Li Amedê konsera Sîpan Xelat
20:44 Li Nisêbînê 7 kes hatin binçavkirin
19:00 Li Akbelenê careke din êrişî girseyê hat kirin
18:23 Her 4 ciwanên li Rûbarokê hatibûn binçavkirin hatin berdan
16:24 Bernameya Mîhrîcana Munzurê hat aşkerakirin
16:04 Li Akbelenê çalakiya rûniştinê hate destpêkirin
15:57 Li dijî zeman kampanyaya îmzeyan hate destpêkirin
15:46 Ji şivanê bi darê zorê birine herêma operasyonê agahî nayên girtin
15:29 Ji ÎHD’ê rapora girtîgehan: 968 binpêkirinên mafan qewimîne
15:24 Li ber PE'yê daxuyaniya bo Abdullah Ocalan: Li dijî tecrîdê bikevin tevgerê
15:01 Tanjû Ozcan ji CHP’ê hate îxrackirin
14:47 Qeyda deng ku şivanan dikin binçavan û gef li wan tê xwarin derket holê
14:21 Malbata Şenyaşar ku ber bi Wezareta Dadê ve meşiya hate astengkirin
14:09 Malbata Şenyaşar: Heke edalet pêk neyê wê têkoşîna me li Enqereyê bidome
13:15 Songul Bagatir a 30 sal in girtîbû tehliye bû
13:06 DFG’ê kongreya xwe li dar xist: Em ê dest ji nivîsandina heqîqetê bernedin
12:47 Li Çemê Dîcleyê jîngeha ajalan hat tunekirin?
12:44 Rojnamevan Evrîm Kepenek hat berdan
11:35 Parlamenteran bi armanca piştevaniyê serdana MA’yê û JINNEWS’ê kirin
11:25 Karkerên DEDAŞ’ê yên ji kar hatin derxistin dest bi çalakiya rûniştinê kirin
11:02 Leşkeran êrişî gundiyên Akbelenê kirin: Ekolojîstek hat binçavkirin
10:07 AYM’ê ji bo serlêdanên HAGB’ê biryara binpêkirinê da
10:00 Şewata li Kemerê sê roj in didome
09:53 Guhertina qanûna nû: Zilamê ku tê ‘efûkirin’ cînayetek nû dike
09:02 ‘Desthilat dixwaze nifşekî li gor bîrdoziya xwe biafirîne'
09:01 Sendîkabûyîn kêm dibe: Divê têkoşîna kedê bê xurtkirin
09:01 Li Botanê civînên gel: Heya tecrîd neyê rakirin dê pirsgirêk çareser nebin
09:01 'Divê xwedî li rojnamevanan bê derketin'
09:00 ROJEVA 26'Ê TÎRMEHA 2023'YAN
08:49 Li Nisêbînê kesek hat binçavkirin
25/07/2023
23:20 Li Rûbarokê leşkeran 4 ciwan binçav kirin
21:28 Li Nisêbînê polîsan avêt ser malekê: Kesekî jiyana xwe ji dest da
18:42 Rojnamevan Akyuz, Yukler û Denîz hatin berdan
17:55 Nûçegihanê me Arslan hat girtin
16:44 Ji rojnamevanan pirsa ‘Çima te twît parve kiriye’ hat kirin
16:19 Hejmara rojnamevanên hatine binçavkirin derket 5’an
15:39 Parlamenterên Partiya Çepên Kesk li ber wezaretê protestoya zemê li dar xist
15:20 Li Hezexê agir bi çoltera gundekî ket
15:18 Akin: Operasyonan û tundiyê bi dawî bikin
15:00 Di erdheja Edeneyê de 8 kes birîndar bûn
14:43 Li dijî bihakirinê nerazîbûn: Tenê lêçûnên bombeyan ji bo budçeya gel bes e
14:33 Komeleya Rojnamevanan a Kurdistanê zextên li ser rojnamevanan şermezar kir
14:22 Li ser sînor liv û tevgera ambulans û helîkopteran
14:12 Rojnamevan Evrîm Kepenek hat binçavkirin
13:28 7 aktîvîstên kurd ku mudaxileyî şewatê kirin mayîn bi wan ve teqiya
13:23 ÎHD’a Îzmîrê: Li girtîgehên Egeyê 785 binpêkirinên mafan qewimîne
12:54 DEDAŞ’ê ji sedî zedetir karker bêtezmînat ji kar derxist
12:53 Şivan birin oprasyonê û zozan li bêrîvanan hatin qedexekirin
12:28 Li Xîzanê operasyon û bombebaran didome
12:00 Karkerê PTT’ê yê ku tavê lê da jiyana xwe ji dest da
11:46 Ji ber erdhejê rêya Kozan-Fekeyê hate girtin
11:27 Hinceta binçavkirina rojnamevan Akyuz: Parvekirina nûçeya tayînkirina dozger û dadger e
10:55 Li Edeneyê erd hejiya
10:55 Hevşaredara Pirsûsê Çevîk a ji kar hatibû girtin, beraet kir
10:40 Parêzer 29 meh in ji bo biçin Îmraliyê serlêdan dikin
10:33 Li Zapê şerê dijwar diqewime
10:32 Li Wanê leşkerek bi awayek guman mir
10:31 Lîtreya benzînê bû 36 lîre
10:03 Tecrîda girankirî ket meha 29’emîn: Herî kêm 426 serlêdanên hevdîtinê hatine kirin
09:08 Rojnamevan Baksî: Erdogan destvala ji NATO'yê vegeriya
09:08 Xeber ji Îmraliyê nayê girtin: Divê hemû demokrasîxwaz li dijî tecrîdê rabin
09:07 Dozgeriyê xwest biryara beraetê ya der barê Ûysal de bê xerakirin
09:06 Odûncû: Divê bêhiqûqiya li Îmraliyê bi dawî bibe
09:04 Zimanzan Samî Tan: Divê em daxwaza tunekirina ziman di qirika wan de bihêlin
09:00 ROJEVA 25'Ê TÎRMEHA 2023'YAN
07:56 3 rojnamevan hatin binçavkirin
24/07/2023
22:30 Li Çiyayê Sipêrêzê operasyona leşkerî
19:49 Di civînên gel de berteka ji bo etcrîdê: Divê bêtir bibe rojev
16:59 Dîsa kabloyên Amed Radyoyê hatin dizîn
16:37 Li Şemzînanê teqîn: Cerdevanek mir
16:34 Bi gaza îsotê êrişî gundiyên Akbelenê kirin
15:42 Li Hewagê civîna gel: Divê tecrîd bêtir bibe rojev
14:58 Cerdevanê ku tê îdiakirin ketiye xwarê mir
14:28 Li Akbelenê birîna daran didome, berxwedan mezin dibe
14:23 Hevserokên DBP’ê serdana rojnamevanên ji hepsê hatin berdan kirin
13:47 Encamnameya 'Konferansa 100 Saliya Lozanê' hat eşkerekirin
12:51 50 karkerên DEDAŞ'ê yên li dijî şertên xebatê îtiraz kirin ji kar hatin derxistin
11:22 Hevserokê DFG’ê Altan: Em dikarin rûmeta rojnamevaniyê bi piştevaniyê biparêzin
11:20 Li Tirkiyeyê 'Roja Çapemeniyê': Sansur, tundî, binçavkirin, girtin…
11:07 Li Endonezyayê ferîbotek noqî avê bû: 15 kes mirî, 19 kes winda ne
11:00 Li Amedê daxuyaniya Lozanê: Hebûna gelê kurd û mafên wan nas bikin
10:59 Serokê MHP’yî ku êrişî xebatkarên tenduristiyê kir ji wezîfeyê hat girtin
09:48 Rêxistinên mafên mirovan ji bo Dervîş seferber bûn
09:07 Çîftyurek: Li dijî Lozanan em yekitiyek mayinde ava bikin
09:05 Şagirtên kursên MED-DER’ê: Divê em zimanê xwe ji asîmîlasyonê rizgar bikin
09:04 Li Mêrsînê bikaranîna tiryakê zêde dibe: Rê li ber têkbirina civakê vedike
09:02 Êzidiyên gundê Zevrayê: Cerdevanan gundê me dagir kiriye
09:01 Xwebûnê vê hefteyê bal kişand ser Peymana Lozanê
09:00 ROJEVA 24'Ê TÎRMEHA 2023'YAN
23/07/2023
20:39 Konferansa 'Sed saliya Lozanê' bi dawî bû