Li Licê îşkenceya li şivanan hatiye kirin: Necezakirin rê li ber bêperwatiyê vedike

  • rojane
  • 10:17 14 Tîrmeh 2023
  • |
img
AMED - Parêzer Yakup Guven anî ziman ku tundiya leşkeran a li Licê ya li ser şivanan, encama polîtîkaya necezakirinê ye û wiha got: “Israra di neçareserkirina pirsgirêka kurd de û necezakirin, rê li ber bêperwatiyê vedike.” 
 
Çar endamên malbata Yalavûz ku li mezraya Metmûr a navçeya Licê ya Amedê şivantî dikirin, rastî îşkenceya leşkeran hatin. Bûyer di 3’yê hezîranê de pêk hat û bikarhinêrê TîkTok’yê bi navê “Uzman Çavuş Komutan Berk” li ser hesaba xwe ya medyaya dijîtal bi sernavê “Tolhildan” parve kir. Bi parvekirina dîmen re jî bûyer derket holê. Ji welatiyên rastî îşkenceyê hatin Hanîfî Yalavuz serî li Baroya Amedê da û têkildarî bûyerê gilî kir. 
 
Endamê Komîsyona Têkoşîna li Dijî Îşkenceyê ya Şaxa Komeleya Mafên Mirovan (ÎHD) a Amedê Yakup Guven û Cîgirê Serokê Baroya Amedê Mehdî Ozdemîr, têkildarî îşkenceyên polîs û leşkeran û polîtîkaya necezakirinê axivîn. 
 
2 SAETAN DESTKELEMÇEKIRÎ HATIN HIŞTIN
 
Ozdemîr, da zanîn ku têkildarî îşkenceya li mezraya Metmûrê serlêdana sûc kirine û wiha got: “Di şeva 3’yê hezîranê saet derdora 03.00’an de dengê çekê tê bihîstin. Li ser vê yekê jî şivanên gund bi rêya keyayê gund agahiyê didin qereqolê. Şivan dixwazin têkildarî vî dengê çekê agahî bidin qereqolê. Polîsên tîmên taybet ên ji qereqolê hatin ji ewil xwe nêzî konekî welatiyan dikin. Li wir tundiya fîzîkî li welatiyan dikin. Heqaretê lê dikin, ji pişt ve kelemçe dikin û pêdevî li erdê dirêj dikin. Piştre jî ji bo welatiyên di kona din de banga ‘teslîm bibin’ dikin. Bi awayekî hişk ser wan digerin, tundiya fîzîkî û devkî lê dikin, bi qasî 2 saetan ji pişt ve destkelemçekirî dihêlin. Ji azadiya xwe bêpar tên hiştin. Di heman demê de gefên kuştinê lê tên xwarin.” 
 
NECEZAKIRIN 
 
Bi domdarî Ozdemîr anî ziman ku di bûyerên wiha yên hêzên ewlekariyê de lêpirsîneke baş nayê kirin û wiha pê de çû: “Demek piştre darizandin bêbandor dibe, bi usûlên ku faîlan diparêzin dikevin derê û gelemperî bi biryarên beraet û neşopandinê bi dawî dibin. Li gorî peymanên navneteweyî ku Tirkiye jî aliyekî wan e û destûra bingehîn, îşkence û miameleya xerab qedexe ye û divê pêvajoya darizandinê bidome, faîl bên tespîtkirin û cezakirin. Lê mîna bûyerên din, di vê bûyerê de jî polîtîkaya necezakirinê rê li ber pêvajoya darizandinê digire. Heke faîl hêzên ewlekariyê bin, bûyer weke birîndarkirina sivik tê nirxandin. Weke Baroya Amedê em ê van dosyayên ku faîlên wan leşker û polîs jinêz ve bişopînin û têkoşîna xwe bidomînin. Me ji ber vê bûyerê bi sedemên ‘Kes ji azadiya xwe bêpar hatiye hiştin’, ‘ Bi zanebûn birîndar kiriye’, ‘sûcê îşkenceyê’ û ‘heqaret û gefxwarin’ serlêdana sûc kir. Me xwest ku faîlên vî sûcî bên tespîtkirin û darizandin. Em ê vê serlêdanê jinêzve bişopînin û ji bo darizandina faîlan têbikoşin.” 
 
NEÇARESERKIRINA PIRSGIRÊKA KURD
 
Parêzer Yakup Guven jî anî ziman ku ji ber israra di neçareserkirina pirsgirêka kurd de, bûyerên îşkenceyê roj bi roj zêdetir dibin û wiha domand: “Polîtîkaya ‘ewlekariyê’, li herêmê rê li ber binpêkirinan vedike. Di dema van binpêkirinan de îşkence û miameleya xerab zêde tê kirin. Em dibin şahid ku li girtîgehan, di dema binçavkirinê de û hwd. em dibin şahidên gelek bûyerên îşkenceyê. Faîlên van bûyeran bi sala ye bi rêya polîtîkaya necezakirinê tên parastin. Dozgerî gelemperî delîlan kom nake, dîmenan kom nake yan jî lêpirsîneke baş nake. Lewma jî doz bi beraetê biencam dibin. Lê di bûyera Licê de endamê hêzên ewlekariyê bi xwe dîmen parve kiriye. Bi navê ‘tolhildanê’ parve kiriye. Divê jê were pirsîn bê ka ji welatiyên kurd ên sivîl tola çi dihilîne. Ev bûyera îşkenceyê, li dijî peymanên navneteweyî ye, ber dembihûrînê nakeve û bi tu awayî nayê qebûlkirin.” 
 
‘TEZAHÛRA BI DEHAN SALA YE’ 
 
Guven, wiha dirêjî da axaftina xwe: “Van dîmenên îşkenceyê bi sernavê ‘tolhildan’ parve dike. Ev jî nîşan dide ku ji polîtîkaya necezakirinê cisaretê digirin. Dizanin ku pergal dê wan biparêze. Ev baweriya wan, tezahûra pratîka bi dehan sala ye. Êdî xwe ji teşhîskirina xwe jî nadin paş. Bi vê baweriyê bi raya giştî re parve dikin. Mixabin asta pergala necezakirinê, rê li ber bêperwatiyeke wiha mezin vekiriye. Bûyerên îşkence û miameleya xerab sal bi sal zêdetir dibin. Di sala 2022’yan de herî kêm 15 welatî li cihên binçavkirinê, 115 li derveyî welat li derveyî cihên binçavkirinê û 42 jî li girtîgehan rastî îşkence û miameleya xerab hatin. Neçareserkirina pirsgirêka kurd û polîtîkaya ewlekariyê kir ku binpêkirin roj bi roj zêdetir bibin. Ne welatiyên rastî îşkence û miameleya xerab tên û ne jî malbatên wan baweriya xwe bi darazê nayînin. Tevî vê rewşa neyînî jî divê têkoşîna hiqûqê were domandin. Îşkence nakeve ber demborînê. Heke îro nebe jî sibe teqez dê faîl bên darizandin. Em bibawerin ku ev faîl dê bi saya têkoşîna me li pêşberî darazê hesabê bidin.” 
 
MA / Eylem Akdag

Sernavên din

18/07/2023
13:28 Cenazeyên 2 kesên li Cîlo winda bûbûn hatin dîtin
13:28 Li fabrîqeya MKE’yê de teqîn: 4 kes birîndar bûn
12:56 Bozan: Vesazkirina înfazê li dijî rêgeza wekheviyê ya qanûna bingehîn e
12:49 Parêzeran ji bo hevdîtina bi Abdullah Ocalan re serlêdan kirin
12:48 Gotina ‘fermandarê îşkencekar’ hat darizandin!
12:29 Karkerên DEDAŞ’ê ji ber teqîna trafo birîndar bûn
11:59 Bi rojane li Xîzanê bombebaran berdewam dike
11:24 Euro ji 30 lîreyî bihûrî
10:22 Çalakiya greva birçîbûnê ya Dag û Er di roja 62'yemîn de ye
09:57 Dadgeha Zarokan biryara AYM’ê tune hesiband
09:56 Av bû lêçûna herî mezin a cotkaran
09:55 Hêviya gelan Rojava 11 salî ye
09:12 8 sal di ser Komkujiya Pirsûsê re derbas bûn: Kiryarên rasteqîn nehatin darizandin
09:10 Li Îranê di bin navê 'namûsê' de cinayetên jinan zêde dibin
09:09 Di sedsaliya Lozanê de 100 hezar kurd ber bi Lozanê ve!
09:07 Kavilên dîrokî bûne navenda bikaranîna madeyên hişbirê
09:02 Di bin germahiya zêde de qeyûm ava xelkê taxê birî ye
09:01 'Heta ku tecrîd hebe dê hemû mafên mirovan di bin xeterê de bin'
09:00 ROJEVA 18'Ê TÎRMEHA 2023'YAN
17/07/2023
22:34 Li Amed, Çewlig û Xarpêtê civînên gel
22:25 Ji bo azadiya Abdullah Ocalan li Lûzernê çalakî
20:57 Danişîna doza êrişa li Taksîmê hat taloqkirin
17:29 Berdana Fahriye Ceylan a 30 sal in girtî, careke din hat taloqkirin
16:34 Mehmet Emîn Ozkan: Em ê heya mirinê jî li ber xwe bidin
16:04 Malbata Dag û Er ji bo rewşa zarokên xwe li başûrê Kurdistanê ne
15:49 Mehmet Emîn Ozkan ji girtîgehê derket
15:03 Doza Nezîr Tekçî: Albayê ku ji kuştinê tê darizandin leşkerên ku şahidiyê kirine sûcdar kir
14:13 Der barê girtiyê nexweş Ozkan de piştî 27 salan biryara tehliyeyê
13:25 Greva birçîbûnê ya li Girtîgeha Kirikkaleyê hat bidawîkirin
13:15 Doza Weqfa Hîranûrê dîsa hat taloqkirin
13:12 Li pêşiya Dadgeha Edliyeya Herêma Wanê Nobeda Edaletê
11:27 Sarica: Divê tecrîda li ser Ocalan demildest bê rakirin
11:13 Wesayîta karkerên çandiniyê wergeriya: 24 kes birîndar bûn
11:07 Li 3 bajaran şewata daristanan didome
10:41 Çalakiya greva birçîbûnê ya Dag û Er di roja 61'emîn de ye
10:19 Jin Lozanê nîqaş dikin: Em ê di sedsala nû de vê axê azad bikin
09:04 Xwebûnê bal kişand ser Şoreşa Rojava
09:03 Kîs xistin serê wî, 11 saetan îşkence lê kirin û gorek kolandin!
09:02 ‘Em ê li ser şopa heqîqetê bin’
09:00 ROJEVA 17'Ê TÎRMEHA 2023'YAN
16/07/2023
23:55 Li Silopiya û Hezexê bi beşdariyeke girseyî civînên gel hatin lidarxistin
21:54 Ji 4 kesên li Cîloyê winda bûbûn 2 jê hatin dîtin
20:57 4 cotkarên DEDAŞ şermezar kirin hatin girtin
20:44 Li Başakşehîrê seyran hate lidarxistin
20:07 Serdana Xîzana hate bombebarandin kirin: Armanç koçber kirina gundiyan e
19:53 Komeleya Çand û Hunerê ya Serhedê kongreya xwe ya ewil lidarxist
19:33 Li Sûltangaziyê jin civiyan: Têkoşîn û rêxistinkirin destnîşan kirin
18:32 Doza Nezîr Tekçî ya AYM’ê biryara binpêkirinê dabû sibê dest pê dike
18:07 Li Geliyêhirçê dest bi birîna daran kirin
17:03 Zaroka li Mûşê hatibû revandin hate dîtin
17:02 Kongreya MEBYA-DER’ê: Armanca me azadiya Abdullah Ocalan e
16:45 Keskîn: Em dixwazin bibin xwedî mafên xwe yên wekhev
16:09 Ji 4 kesên ku derketin ser Cîloyê agahî nayê girtin
16:08 Li ber Edliyeya Rihayê nobeda dawî: Ya em ê biçin malê yan jî em ê biçin Enqereyê
15:30 Abdullah Ocalan: Lihevkirina AKP-NATO'yê plana tasfiyekirina kurdan e
15:22 ÎHD’a Rihayê kongreya xwe ya 17’emîn li dar xist
14:45 Li navçeyên Stenbolê civînên gel berdewam dikin
14:30 Lîstîkvan Sadeghi di weşana zindî de hat binçavkirin
13:57 Baca benzîn, mazot û gaza xwezayî hat zêdekirin
13:04 Êrişên bi bombeyên taktîk nukleer berdewam dikin
12:40 Çalkiya Dag û Er du meh li pey xwe hişt
12:14 TJA Komxebata Lozanê li dar dixe: Em ê yekitiya xwe biparêzin
12:13 Li Xîzanê herêma 'qedexe' tê bombebarankirin
12:12 Li Rojhilat û Îranê di 7 mehan de hezar kes hatin girtin
10:52 Paqijiya derewîn a Gola Wanê!
10:22 Li Koreya Başûr lehî: Herî kêm 33 kes mirin
10:05 Malbata Fendîk 7 sal in li benda edaletê ye
10:00 Ji rojnamevan Aktan: Bilêvkirina sûcekî nabe sûc
09:59 Rojnamgerên hatin berdan: Nikarin dengê me kêm bikin
09:34 Cihêkarî li penaberên ku bûne mexdûrên erdhejê tê kirin
09:03 Li Êlihê di 7 mehan de 5 jin hatin qetilkirin
09:02 ‘Ji nava qanûnên der barê girtiyan de dijminatiya li hemberî kurdan derket'
09:01 Ferît Şenyaşar: Heke edalet pêk neyê em ê bi girseyî ber bi Wezareta Dadê ve bimeşin
09:00 ROJEVA 16'Ê TÎRMEHA 2023'YAN
15/07/2023
21:34 Li Mûşê zarokek hat revandin
21:30 Li Bismilê civîna gel
18:10 Êrişî cotkaran hat kirin: Traktorên wan hatin desteserkirin
16:24 ‘Divê girtiya nexweş Ozbek teqez were berdan’
16:00 Hevşaredarê Dêrgûlê bal kişand ser rewşa girtiyên nexweş
14:56 Tevî xetereya krîza dil jî li Halîse Aksoy kelemçe hate ferzkirin
14:38 Qeymeqamê 'alîkariyên erdhejê li ser xwe zimet kirî' hate girtin
14:36 Girtiya nexweş Şîvekar Ataş nayê tedawîkirin
14:08 Malbata Şenyaşar: Em ê neheqiyê di eywana dadgehê de bînin ziman
13:50 Malpera Yenî Yaşamê hate astengkirin
13:48 Xizmên Windakiriyan aqûbeta Aras û Ay pirsîn
13:29 HDP’ê Celadet Elî Bedirxan bi bîr anî: Em ê tu carî ji bîr nekin
12:28 Dayikên Şemiyê di hefteya 955’an de li Qada Galatasarayê hatin ba hev
11:07 ‘Dê têkoşîna birêxistinkirî bi xwe re serkeftinê bîne’
10:53 Hevserokê DFG'ê Altan: Me rûmeta rojnamegeriyê parast
10:39 Li Xîzanê qadeke berfireh weke ‘Herêma Ewlekariya Taybet’ hate ragihandin
10:38 Walîtiya Şirnexê ku digot ‘welatî ji çiyayan sûd digirin’ çiya qedexe kir
10:14 Eyûb Barzanî: Rola têkbirina şoreşên kurdan ji PDK’ê re hatiye dayîn
09:48 Rewşa Dag û Er giran dibe: Hikûmeta Başûr bêdeng e
09:28 Bûdçeya lêzêdekirî hate qebûlkirin
09:05 Salaz: Li qereqolên ku alaya Kurdistana Federe lê daliqandî leşkerên tirk hene
09:04 Serokê Baroya Mûşê: Divê Doza Vartînîsê nekeve ber demboriyê
09:03 Dadgeha herêmî guh li biryara AYM'ê nekir
09:02 Hevserokê PYD'ê Muslim: Em bi hêza xwe bawerin
09:00 ROJEVA 15’Ê TÎRMEHA 2023’YAN
14/07/2023
23:00 Cenazeyê endamê HPG'ê Arar hat definkirin