Diyarbakır’da 1998’deki Newroz’da sahneye çıkmaya başlayan MKM’li sanatçı Mervan Tan, “İlkinde heyecandan dizlerim titriyordu. Newroz’daki coşku ve heyecan, insana umut ve inanç veriyor” dedi.
Demirci Kawa'nın zalim Dehak'a karşı yaktığı Newroz ateşinin sönmesine izin vermeyen Kürtler, her dönem iktidarlara karşı "Çağdaş Kawa" olup direnişi büyüttü.
Çocuklarıyla 30 yıl önce gittiği ilk Newroz kutlamasına bu yıl torunlarıyla gitmeye hazırlanan Necime Yaşarer, eski anılarına işaret ederek, "Başı kırılmayan, sakat kalmayan yoktu. Ama yine ayaktayız. Yine 7’den 70’ e alanları dolduralım" dedi.
Van’da yurttaşların üst üste atılarak işkence edildiği 2008 Newrozu’na dikkat çeken dönemin DTP İl Başkanı Abdurrahman Doğar, “Kürtler, Newroz’u önlerine ne engel çıkarılırsa çıkarılsın, kutlayacaktır” dedi.
Özgürlük ve demokrasi taleplerinin vücut kazandığı Newroz kutlamalarından duyulan korku ve devletin kimi yıllar başvurduğu yasaklarla uyguladığı şiddet, Kürtler ile diğer toplumsal kimlik ve inanç mensuplarını, alanları doldurmaktan alıkoyamadı.
Mersin’de 2002’deki Newroz kutlamasında katledilen Ömer Aydın’ın eşi Hatice Aydın, “Newroz eşimin direniş mirası olarak kaldı bize. Yaşadığım son güne kadar da, o ateşi yakacağız” diyerek herkesi Newroz ateşini yakmaya çağırdı.
Şırnak’ta 1992 Newrozu'nda ağır yaralanan Zehra Hazar, 30 yıldır hala aynı heyecanla Newroz’u karşılıyor. Hazar, ellerine ve saçlarına kına yakarak Newroz’a katılacak.
Newroz’un kaynağını oluşturan Demirci Kawa’nın baskıcı düzeni değiştirmeye yönelik ortaya çıktığını vurgulayan akademisyen Savaş Dede, “Kawa, toplumsal adaletin bir ihtiyaç olduğu durumlarda halkın adaleti olarak ortaya çıkar” dedi.
Van Kalesi’nde 1991’de üç genç tarafından yakılan Newroz ateşi, bugün kalenin eteklerinde yüzbinleri buluşturuyor.
Türkiye ekonomisini bağımlı hale getiren iktidar, Rusya ile Ukrayna arasında mekik dokuyor. Çanlar, Beştepe için çalıyor.
Elefteria Fortulaki, “Bu yıl Newroz’u kutluyorum ama biraz geç” diyerek Newrozlaşan kadınlar arasındaki yerini alırken, Şiwan Otlas, eşi Fortulaki’nin zulme karşı böyle bir eylem gerçekleştirdiğini söyledi.
Nusaybin’de 1992 Newrozu’nu kutlayan halk, Şırnak ve Cizre’deki katliamlara karşı bir gün sonra sokaklara indi. Ateş açılarak ve panzerlerin halkın üzerine sürülmesiyle yaşanan katliamın tanıkları, herkesi 92-93 ruhuyla Newroz’u kutlamaya çağırdı.
Tarihi boyunca hiç sönmeyen, 1990’dan itibaren kitleselleşen ve zamanla milyonları ağırlayan Newroz ateşi, “özgürlük” şiarıyla hep gürleşti.
İstanbul’da 1979 yılında bin 500 kişiyle yakılan kitlesel Newroz ateşi, bugün milyonlara ulaştı. Tüm engellemelere rağmen kutlama gerçekleştiren halklar, bu yıl “Öcalan’a özgürlük” talebiyle Newroz ateşini yakacak.
Kaynağını Demirci Kawa efsanesinden alan Newroz, yayıldığı farklı coğrafyalarda dönüşümle “yeni yıl” kutlamasına dönüşse de Kürtler tarafından kurtuluş miti etrafında yüzyıllardır kutlanıyor.