Meclis’te Kürt sorununun çözümü için kurulan “Milli Dayanışma, Kardeşlik ve Demokrasi Komisyonu” çalışmalarını sürdürüyor. Şimdiye kadar üç toplantı yapan komisyon, 19-20 Ağustos tarihlerinde Barış Anneleri ile yaşamını yitiren gerilla, asker ve polis ailelerinin oluşturduğu dernekleri dinleyecek. Demokratik çevreler ve sivil toplum örgütleri ise komisyonun ilk adım olarak Kürt Halk Önderi Abdullah Öcalan ile doğrudan görüşmesi gerektiğini vurguluyor. 

 

DEM Parti Grup Başkanvekili ve aynı zamanda komisyon üyesi Gülistan Kılıç Koçyiğit, süreç bağlamda yaşanan tartışmaları, komisyonu ve beklentilerine dair değerlendirmelerde bulundu. 

 

Gülistan Kılıç Koçyiğit, iktidarın süreci “Terörsüz Türkiye” kavramıyla tanımlamasına tepki göstererek, Kürt sorununu ele alış biçimlerinin iktidardan farklı olduğunu kaydetti. 

 

'DİLİN KENDİSİ BELİRLEYİCİDİR' 

 

İktidar ve muhalefetle çözüm konusunda henüz ortak bir bakış açısı ve yol haritasının oluşturulamadığını ifade eden Gülistan Kılıç Koçyiğit, dilin belirleyici olduğunu söyledi. Gülistan Kılıç Koçyiğit, "Dilin kendisi, en az diğer işler kadar önemlidir. Kürt sorunu gibi tarihsel bir sorunu, yüzyıllık arka planı olan ve temelinde ret, inkâr ve asimilasyon politikalarının olduğu bir sorunu getirip bir ‘terör sorunu’na indirgemek, sorunun hakikatini görmemek demektir. Sorunu hala reddeden bir yönün de olduğunu ifade etmemiz gerekiyor” dedi. Gülistan Kılıç Koçyiğit, Kürt sorununun sonuçlarından çok nedenlerine odaklanılması gerektiğine dikkat çekerek, “Bu bakış açısına sahip olmayanlar doğru çözüm üretemez. Sorun, devletin retçi ve inkarcı politikalarının bir sonucu olarak ortaya çıktı. PKK’den önce de Türkiye’de Kürt sorunu vardı ve bu sorunun çözümü için Kürtler tarih boyunca birçok kez isyan etti. Bütün bunların bir nedeni var, bir tarihsel arka planı var. Bu arka planı iyi anlamak, iyi okumak ve çözümlemek gerekiyor. Bu da Kürt halkının hakikatini görmekten geçiyor. Eğer gerçek bir yüzleşme olursa, sorun doğru kelimeler ve doğru kavramlarla ele alınırsa çözüm de o zaman gerçekçi bir zeminde ve kalıcı olacaktır” diye belirtti. 

 

'DEĞİŞİME ZORLUYORUZ'

 

Gülistan Kılıç Koçyiğit, Abdullah Öcalan'ın İmralı'daki tecride rağmen yapmaya çalıştığı şeyin devlette bir çözüm aklı geliştirmek olduğunu kaydederek, "Kürt halkının varlığını sağlamak, geleceğini garanti altına almak, bütün haklarını koruyacak bir sistemi ve demokratik bir ülkeyi var etmek üzerine kuruludur. Devlette demokratik dönüşüm ve zihniyet değişimi için çaba yürütüyoruz. Devletin dilinin değişmesinden meseleye yaklaşım biçiminin dönüşmesine kadar her gün oturuyor, konuşuyor, tartışıyor ve diyalog kuruyoruz. Komisyon da bunun için çalışıyor. Ayrıca devleti, iktidarı, yer yer muhalefeti değişime zorluyoruz” diye konuştu.  

 

‘BİR YOL HARİTASI YOK’

 

Gülistan Kılıç Koçyiğit, komisyonun çalışma yol haritasının henüz netleşmediğini dile getirerek, “Henüz kesinleşmiş bir yol haritası yok. Bu komisyonun bir yol haritasına ve çalışma takvimine sahip olması gerektiğini söylüyoruz. Bugünden Ekim ayına kadar komisyonun çalışma takvimini bilmek istiyoruz. Bunu komisyon toplantısında da dile getirdik. Şu ana kadar böyle bir takvim paylaşılmadı. Ama biz bunu Meclis Başkanı'na da ifade ettik. Mutlaka bizimle çok hızlı bir şekilde bir yol haritasının, bir çalışma takviminin paylaşılmasını ve bizim de kendi hazırlıklarımızı ona göre yapacağımızı ve bu çalışma takvimine müdahil olmak istediğimizi söyledik. Bir çalışma yapacaklarını söylediler. Eğer o çalışmayı hazırlar, taslağı bize sunarlarsa; biz de o takvimin içerisinde kendi görüş ve düşüncelerimizi ifade edeceğiz” diye kaydetti. 

 

KOMİSYON NE YAPACAK?

 

Gülistan Kılıç Koçyiğit, komisyonun yalnızca silah bırakma ile ilgili yasal düzenlemelerle sınırlı kalmayacağını kaydederek, “Komisyon sorunu tartışacak, çözüm yollarını ele alacak. Hem yasal hem toplumsal boyutlarıyla adımlar atacak. Bazı konularda yasal taslak hazırlayabilir, bazı başlıklarda tavsiye kararları alabilir. Hem taslak hazırlayan hem tavsiye kararı sunan ikili işler üstlenebilir” dedi. 

 

YASAL DÜZENLEMELER

 

Komisyonun en önemli işlevlerinden birinin sürecin toplumsallaşmasını sağlamak olduğunu da söyleyen Gülistan Kılıç Koçyiğit, “Silah bırakanlara ne olacak, ülkeye dönüp dönemeyecekleri konusunda yasal bir düzenlemeye de ihtiyaç var. Hukuki statülerinin belirlenmesi gerekiyor. Bunun için hızlı bir şekilde yasal taslak hazırlanmalı ve ilgili İhtisas Komisyonu’na sunulmalı; ardından yasalaşması sağlanmalı. Bu, komisyonun ilk somut çalışmaları arasında yer alacak” ifadeleri kullandı. 

 

Gülistan Kılıç Koçyiğit, mevcut mevzuatın sorunlu yönlerinin de tartışılacağını belirterek, “Örneğin Terörle Mücadele Kanunu (TMK) kaldırılmalı, Ceza Muhakemeleri Kanunu (CMK) ve Türk Ceza Kanunu (TCK) düzenlenmeli. Kayyum yasasının ele alınması ve kayyum uygulamasını ortadan kaldıracak yasal düzenlemelerin hızla yapılması gerekiyor. Tüm bu çalışmalar, komisyon tarafından taslak halinde hazırlanıp ilgili komisyona gönderilecek" şeklinde konuştu.  

 

‘ASKER ANNESİ DE GERİLLA ANNESİ DİNLENMELİ’

 

Gülistan Kılıç Koçyiğit, Kürt ve Türk toplumu arasındaki mesafenin kapatılması gerektiğini belirterek,  “Yaşanan acıların onarılması ve topluma dokunulması önemlidir. Halkın komisyon ve Meclis tarafından dinlendiğini hissetmesi gerekiyor. Bu süreçte farklı bölgelerde toplantılar yapılması da önemlidir. Karadeniz’e, Marmara’ya kadar farklı kentlerde alacağı toplantılar bu güveni sağlamanın bir vesilesi olacaktır. Hem asker ve polis anneleri hem de gerilla annelerinin dinlenmesi gerekiyor. Eren Bülbül'ün annesiyle beraber Cemile Çağırga, Uğur Kaymaz'ın, Ceylan Önkol'un annesinin dinlenmesi, Miray Bebeğin annesinin dinlenmesi gerekiyor. Bu yaklaşımı ortaya koymaya ihtiyaç var” diye belirtti. 

 

‘ARABAYI ATIN ÖNÜNE KOYMAMAK GEREKİYOR’

 

CHP’nin komisyondaki tutumuna da değinen Gülistan Kılıç Koçyiğit, komisyonun daha geniş çalışmasını isteyen CHP yaklaşımının anlaşılır olduğunu söyledi. Türkiye’nin eşitlik ve özgürlük sorunu ile Kürt sorununun birbirine bağlı olduğunu belirten Gülistan Kılıç Koçyiğit, "Kürt sorununu çözdüğümüzde aslında Türkiye'nin demokratikleşmesinin önündeki en önemli bariyeri de kaldırmış olacağız. Bugün CHP’li belediyelere kayyım atanma gerekçesi Kürt sorununun varlığı. Çünkü o uygulama önce Kürtlere yapıldı. Bu kaynağını nereden alıyor? Kaynağını Kürt sorunundan alıyor. Kürt sorunun çözüldükçe Türkiye'nin önündeki engeller kalkar. Bunlar paralel yürüyor. Onun için burada bu paralelliği iyi görmek ve bir öncelik sıralaması yapmamız gerekiyor. Siz 29 maddelik bir bildiriyle komisyona gelirseniz, 'hepsini bu komisyon' çözsün derseniz, ‘bunlar olmadan bunlar olmaz’ derseniz, açıkçası orada artık işin odağını kaçırmış olursunuz. Bir odak ve bir öncelikler sıralamasına ihtiyaç var. Arabayı atın önüne koymamak gerekiyor” dedi. 

 

MA / Mehmet Aslan